Vaststelling hulploon
Geschreven door:
Hein Kernkamp
Huurjacht loopt aan de grond
Op 20 augustus 2016 loopt een door Enjoy Sailing verhuurd zeiljacht op het Vrouwezand aan de grond. Er staat een zuid zuidwesten wind met een kracht van 5 Beaufort en de huurders voelen zich niet op hun gemak. Maar de redding is nabij, want de Odin van het professionele Sleep- en Bergingsbedrijf Lima Delta biedt hulp aan, die door de huurder wordt geaccepteerd. Binnen een half uurtje is het schip vlot en kan de reis vervolgd worden. Enjoy Sailing ontvangt een factuur van € 4.400,00 en weigert te betalen, waarna in twee instanties geprocedeerd wordt. De kantonrechter vindt € 88,00 aan hulploon passend, maar in de op 8 oktober 2019 gewezen beslissing bepaalt het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op basis van de wettelijke criteria, dat € 1.500 aan hulploon verschuldigd is.
Hulpverlening
De overeenkomst van hulpverlening is geregeld in afdeling 2 van titel 6 boek 8 BW. De bepalingen in het BW zijn gebaseerd op het Brussels Internationaal Verdrag inzake hulpverlening uit 1910, waarin regels zijn neergelegd op basis waarvan een redelijk hulploon dient te worden vastgesteld. De hoofdregel is dat hulp die met gunstig gevolg is verleend recht geeft op hulploon.
De hoogte van het hulploon kan contractueel overeengekomen worden. Maar zeker in risicovolle situaties is er vaak weinig tijd om een overeenkomst te sluiten. Ook kan de overeenkomst onder misbruik van omstandigheden tot stand komen. Daarom bepaalt artikel 8:556 BW dat een overeenkomst omtrent hulpverlening op verlangen van een der partijen door de rechter geheel of gedeeltelijk kan worden vernietigd of gewijzigd wanneer de overeenkomst tot stand is gekomen door misbruik van omstandigheden of onder invloed van gevaar en de overeengekomen voorwaarden onbillijk zijn, of de overeengekomen betaling buitensporig hoog of laag is in verhouding tot de daadwerkelijk verleende diensten.
Hulploon
Artikel 8:563 bepaalt net als artikel 13 van het Brussels Internationaal Verdrag inzake hulpverlening aan de hand van welke criteria het hulploon door de rechter moet worden vastgesteld:
Het hulploon wordt vastgesteld met het oog op het aanmoedigen van hulpverlening, rekening houdend met de volgende criteria ongeacht de volgorde waarin zij hieronder zijn opgesomd:
a. de geredde waarde van het schip en de andere goederen;
b. de vakkundigheid en inspanningen van de hulpverleners, betoond bij het voorkomen of beperken van schade aan het milieu;
c. de mate van de door de hulpverleners verkregen gunstige uitslag;
d. de aard en ernst van het gevaar;
e. de vakkundigheid en inspanningen betoond door de hulpverleners bij de redding van het schip, de andere zaken en mensenlevens;
f. de door de hulpverleners gebruikte tijd, gemaakte kosten en geleden verliezen;
g. het risico van aansprakelijkheid en andere door de hulpverleners of hun uitrusting gelopen risico's;
h. de snelheid van de verleende diensten;
i. de beschikbaarheid en het gebruik van schepen of andere voor hulpverlening bestemde uitrusting;
j. de staat van gereedheid alsmede de doelmatigheid en de waarde van de uitrusting van de hulpverleners.
de Kantonrechter
De kantonrechter had kennelijk vergeten de wet erop na te slaan, want hij houdt alleen rekening met de met de berging gemoeide tijd van een half uurtje, en komt zo op een beloning van € 88,00. De beslissing was dus uitsluitend op het onder f. genoemde criterium bepaald en dat is dus fout. Het kan zijn dat de kantonrechter wat geërgerd was door de opgeklopte factuur van de hulpverlener en een eenzijdig expertiserapport, dat uitsluitend gebaseerd leek te zijn op de eigen stellingen van de hulpverlener en weinig genuanceerd was. Hoe dan ook, Lima Delta ging in hoger beroep.
Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Anders dan de kantonrechter loopt het gerechtshof alle wettelijke criteria wel af. Uit de overgelegde meteorologische gegevens volgt dat sprake was van windkracht 5 (en niet van windkracht 6/7 zoals op het bergingsformulier stond). De filmbeelden lieten een flinke golfslag zien van de voor het IJsselmeer kenmerkende korte golven, die ertoe leiden dat het schip snel op en neer gaat. Er was dus sprake van een risico op schade indien het schip het niet snel werd. Ook het feit dat de echtgenote van de huurder flink in paniek was werd meegewogen.
Verder stelde het gerechtshof vast dat de hulpverleners van Lima Delta adequaat en accuraat hadden gehandeld. Zij hebben het jacht snel en op een zorgvuldige wijze vlotgetrokken en daarmee vakkundig gehandeld. De hulpverlening was verder weinig kostbaar of risicovol voor Lima Delta.
Ook houdt het gerechtshof er rekenin mee dat de Odin 24 uur per dag beschikbaar is voor de hulpverlening aan pleziervaartuigen en dat dit van belang is voor de veiligheid van het scheepvaartverkeer. Het Vrouwezand is een gevaarlijke plek, waar geregeld zeiljachten op vastlopen. Met de 24-uurs beschikbaarheid wordt het algemeen belang van de scheepvaart gediend, de hoogte van het hulploon wordt mede vastgesteld met het oog op het aanmoedigen van hulpverlening. Er moet dus wel aanzienlijk meer betaald worden voor een half uurtje werk en de beslissing van de kantonrechter kan dan ook niet in stand blijven.
Alles overwegende komt het gerechtshof uit op een hulploon van € 1.500,00. De gevorderde kosten van de deskundige worden afgewezen: "Zijn rapport heeft eerder bijgedragen aan escalatie van het geschil tussen partijen dan dat het heeft bijgedragen aan een oplossing. Onder deze omstandigheden zijn de met dit rapport gemoeide kosten geen redelijke kosten ter vaststelling van schade in de zin van artikel 6:96 lid 2 onder b BW."
Informatie
Indien u nadere informatie wenst over hulp en berging of als u ons uw zaak vrijblijvend wilt voorleggen, dan kunt u uiteraard contact met ons opnemen. Wij helpen u graag. Immers, ons motto is niet voor niets: 'Uw probleem is onze zorg.'
Meer informatie?
Hein Kernkamp helpt u graag verder.
